autor: redaktor an. Jakub Kusak
TALENTY W SŁUŻBIE OŁTARZA
Będąc w jakimkolwiek kościele, wnikliwy obserwartor może zauważyć istnienie pewnej wyspecjalizowanej grupy świeckich – kobiet i mężczyzn – zaangażowanych bezpośrednio w przygotowanie i przebieg Liturgii. Kim są?
Przedstawiam Wam Liturgiczną Służbę Ołtarza!
Posługujący w czasie Liturgii, w zależności od parafii, mogą nosić różne znaki i stroje liturgiczne. W prezbiterium pełnią różne funkcje – jedni podają ampułki z wodą i winem, uczestniczą w obrzędzie lavabo; inni mogą być delegowani do dawania sygnałów gongiem i dzwonkami. Niektórzy czytają fragmenty z Pisma Świętego lub śpiewają psalm. Nazywa się ich róznie – kandydatami, lektorami, ceremoniarzami, jednak niezależnie od pełnionej funkcji lub noszonego stroju – wszyscy są ministrantami!
Możecie teraz zapytać – ale jak to? Przecież mężczyzn w albach nazywa się lektorami. Spieszę z wyjaśnieniem. Posłużę się dwoma dokumentami -motu proprio Ministeria Quaedam papieża Pawła VI, który określił zakres posługi ustanowionego lektora i akolity oraz z instrukcji Konferencji Episkopatu Polski poświęconej temu samemu tematowi.
Lektor to osoba ustanowiona do czytania Słowa Bożego w trakcie Liturgii, śpiewania psalmu oraz podawania wezwań modlitwy wiernych. Akolitą nazywa się osobę, która z ustanowienia ma prawo służyć przy ołtarzu w trakcie Liturgii, może pełnić funkcję Nadzwyczajnego Szafarza Komunii Świętej, a w szczególnych przypadkach wystawić Najświętszy Sakrament do adoracji, nie udzielając jednak błogosławieństwa. Aby osoba świecka mogła zostać ustanowiona do pełnienia tych posług musi ukończyć 25 rok życia. Lektorzy w naszych parafiach zazwyczaj są młodsi, prawda?
Z wcześniej wspomnianej instrukcji KEP możemy dowiedzieć się że „należy odróżnić praktykę błogosławieństwa młodych chłopców do czytania Słowa Bożego od posługi lektoratu. Nie otrzymują oni posługi lektoratu, którą to otrzymują dopiero klerycy w seminarium (pomimo iż większość z nich za pewne była już kiedyś ustanowiona Ministrantami Słowa Bożego), lecz błogosławieństwo do czytania Słowa Bożego podczas Liturgii.” Lektorami są nazywani zwyczajowo. Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego (100-107) mówi, że posługiwać przy ołtarzu mogą również odpowiednio przygotowani świeccy, zwani ministrantami. Jak już jednak wspomniałem na samym początku, nie każdy pełni taką samą funkcję. Ich rola zależy bardzo często od tradycji parafii, w której posługują. Poniżej wypisałem przykładowe funkcje pełnione przez ministrantów:
- Ministrant ołtarza – przynosi i rozbiera kielich, podaje ampułki, posługuje przy obmyciu rąk kapłana, daje sygnały gongiem i dzwonkami, oraz w czasie Komunii stoi przy rozdającym Najświętszy Sakrament z pateną.
- Ministrant Słowa Bożego („lektor”) – w procesji wejścia może wnosić Ewangeliarz, czyta fragmenty Pisma Świętego, wykonuje psalmu
- Ministrant światła (lucyferariusz, ceroferariusz) – w procesji wejścia i w czasie procesyjnego zejścia niesie świecę, trzyma ją także w trakcie czytania Ewangelii.
- Ministrant krzyża (krucyferariusz) – niesie krzyż w procesji wejścia i w czasie procesyjnego zejścia do zakrystii.
- Ministranci kadzidła i łódki (turyferariusz i nawikulariusz) – ministraci niosący trybularz i nawikularz na przodzie procesji wejścia, asystują przy okadzeniach w trakcie Eucharystii i nabożeństw.
- Ministant insygniów – w czasie Mszy Świętej z biskupem trzyma mitrę lub pastorał
W szczególny sposób z tego grona wyróżnić należy ceremoniarzy. Archidiecezja Krakowska prowadzi roczny kurs przygotowujący młodych mężczyzn do brania odpowiedzialności za przygotowanie służby liturgicznej do posługi. Kończy się on błogosławieństwem, po którym nowi ceremoniarze zaczynają posługę w swoich parafiach. Szkoła ta od lat cieszy się bardzo dobrą opinią.
Nie można jednak zapomnieć o osobach spoza służby liturgicznej, bez których Msza Święta straciłaby część swojego piękna. Na szczególną uwagę zasługują chóry i schole, które swoim śpiewem dodają świętym obrzędom niezwykłej atmosfery
Na koniec chcemy Wam przypomnieć o najważniejszej rzeczy. W centrum każdej Liturgii jest Pan Bóg. Wszelkie talenty i zdolności, które posiadamy, nie mogą przysłonić nam prawdziwej istoty Liturgii, która ma nas uświęcać i przybliżać do naszego niebieskiego Ojca.
To na tyle w tym wydaniu sekcji liturgicznej naszego Amicusa! Zapraszamy Was do włączania się i uświetlania liturgii swoimi talentami które na pewno każdy z Was posiada! Jeśli już to robicie to zachęcamy do pochwalenia się tym i napisania do nas na adres redakcja.amicus@gmail.com.