autor: redaktor an. Emilia Kęsek
Drogi Przyjacielu!
Witaj w sekcji literackiej!
Tylko poezja potrafi wyrazić niezdolność człowieka do uchwycenia sensu naszego przejścia przez tę ziemię.
~Bernard Minier
W dobie komputerów, telefonów i Internetu, coraz rzadziej sięgamy po to, co jest najbliższe człowiekowi. Co możesz znaleźć w tej sekcji?
Odpowiedź jest prosta: Przykłady motywów literackich z różnych dziedzin i z różnych epok, oraz ich analizę i interpretację.
Wiosna kojarzy nam się z czymś pozytywnym. Przyroda budzi się do życia. Po ponurej i szarej zimie wreszcie wychodzi słońce. Robi się kolorowo. To również czas kiedy mamy ochotę zatrzymać się i wziąć głęboki oddech. Człowiek w takich chwilach docenia to, co ma i po prostu się uśmiecha.
Motywami, jakimi zajmiemy się w tym wydaniu, są radość i szczęście.
Ale najpierw jeszcze kilka wskazówek jak czytać wiersze, jak je poprawnie rozumieć oraz jak wyciągać z nich odpowiednie wnioski. Oto kilka przydatnych rad:
- Przeczytaj wiersz przynajmniej dwa razy!
- Sprawdź jaka lirykawystępuje w wierszu:
- bezpośrednia (podmiot ujawnia się; np.: „ja”, „zrobiłem”),
- pośrednia (podmiot nie ujawnia się),
- zwrotu do adresata (zwraca się bezpośrednio do adresata lirycznego, np.: „Który skrzywdziłeś”).
- Przeanalizuj co wiadomo o podmiocie.
- Czy jest to prezentacja emocji czy refleksji podmiotu?
- Jaki jest czas i miejsce wiersza? Jakie ma znaczenie świat przedstawiony?
- Czy opisane są jakieś wydarzenia?
- Jaki panuje nastrój? Co go tworzy?
- Jaki jest styl w wierszu?
- Jakie znaczenie ma tytuł? Co zapowiada?
- O czym jest utwór?
- Czy znasz jakieś inne dzieła (literackie, malarskie, muzyczne) o podobnej tematyce?
Motyw radości w poezji Karola Wojtyły
„***(Uwielbiam cię…)”
Uwielbiam cię, siano wonne, bo nie znajduję w tobie
dumy dojrzałych kłosów.
Uwielbiam cię, siano wonne, któreś tuliło w sobie
Dziecinę bosą.
Uwielbiam cię, drzewo surowe, bo nie znajduję skargi
w twoich opadłych liściach.
Uwielbiam cię, drzewo surowe, boś kryło Jego barki
w krwawych okiściach.
Uwielbiam cię, blade światło pszennego chleba,
w którym wieczność na chwilę zamieszka,
podpływając do naszego brzegu
tajemną ścieżką.
Interpretacja:
Dokładna data powstania utworu nie jest do końca znana. Wiadomo jednak, że wiersz musiał powstać przed pontyfikatem Karola Wojtyły, czyli przed rokiem 1978. Utwór „***(Uwielbiam cię…)” to klasyczny utwór religijny. Zalicza się go do liryki zwrotu do adresata. Można podejrzewać, że podmiot to sam autor, aczkolwiek nigdzie nie mówi o tym wprost.
Osoba mówiąca w wierszu zachwyca się przedmiotami, z którymi stykał się za życia Jezus Chrystus. Jest to między innymi: siano wonne, drzewo surowe, blade światło pszennego chleba. Podmiot wyznaje, że kocha to siano za to, że to w nim właśnie leżała Boża Dziecina. Mówi, że kocha to drzewo surowe, za to, że z jego drewna został zrobiony krzyż, do którego Jezus został przybity. Dodaje również, że kocha światło pszennego chleba, bo to dzięki niemu odpuszczone są nasze winy.
Utwór pokazuje emocje osoby mówiącej w wierszu. Jednak nie są one ekspresyjne, tylko umiarkowane i świadome… Podmiot zachowuje spokój. Widać, że jest to dla niego niesamowite. Jest wdzięczny za te przedmioty, bo zdaje sobie sprawę, że miał z nimi styczność sam Jezus. Darzy je takim uwielbieniem właśnie dlatego, że jest świadomy, że to one brały udział w historii Jezusa. Uwielbia te przedmioty, ponieważ poniekąd w nich jest sam Bóg.
Motyw radości w twórczości ks. Jana Twardowskiego
„Radość”
Marudzą, że samotność – dziura, nie ma nikogo
Komunia Święta to miejsce,
gdzie można spotkać się z Tobą
Interpretacja:
Ksiądz Jan Twardowski to wybitny poeta. Jest autorem wielu wierszy, a także książek o różnorakiej tematyce. Dzisiaj krótki wiersz tytułem idealnie wpasowującym się do naszego dzisiejszego motywu literackiego. Utwór powstał w 2002 roku. W dziele mamy do czynienia z liryką pośrednią. Podmiot nie ujawnia się.
Wiersz skupia swoje rozważania na tym, że samotność to pustka, w której nic i niczego nie ma; tylko przy przyjęciu Komunii Świętej możemy pozbyć się tego poczucia samotności. To jest właśnie miejsce, gdzie można spotkać się z Bogiem. Kluczem, dzięki któremu można odnaleźć Boga i spotkać się z Nim, jest Eucharystia.
Bliskości Boga możemy doświadczyć jedynie w Chrystusie. Namacalnie i duchowo, człowiek wierzący może spotkać się z Chrystusem w sakramentach.
A teraz, coś na wesoło 🙂
Motyw radości w Antyku:
„Piosenka” – Anakreont
Na śniadanie tylko trochę
ułamałem sobie placka,
Za to wina dzban wypiłem;
teraz lekko trącam struny
Wdzięcznej liry i piosenkę
śpiewam miłej mej ślicznotce.
Interpretacja:
Wiersz powstał około VI w. p.n.e. Można spotkać go również pod nazwą „Śniadanie„. Należy do liryki bezpośredniej („ułamałem„, „wypiłem„).
Podmiot zdaje się mieć beztroskie życie, opowiada o swoim dniu, jakby nie występowały w nim żadne problemy. Mówi, że zjadł „placka” na śniadanie, a następnie wypił „dzban wina„. Teraz zaś bardzo śmiało „podrywa” jakąś kobietę. Po spożyciu wina nie jest to dla niego problem. Dla osoby mówiącej w wierszu, biesiada zaczyna się już samego rana.
Wiersz jest radosnym przedstawieniem emocji. Dokładny czas nie jest do końca znany, możemy jedynie podejrzewać, że może być to pora południa.
Na koniec, wierszyk od jednej z naszych czytelniczek <3
Myśleć o Bogu dobrze nie jest łatwo
Szczególnie kiedy jak burza się oddalało,
Pierwsze Piątki często się omijało.
Po co się spowiadać i tak będzie to samo.
„W Kościele są nudy” się powtarzało,
Często na Mszy się zasypiało.Nagle wszystko na rekolekcjach się zmieniło,
Mszę za coś pięknego się uważało,
o spowiedzi zdanie się zmieniło
Bóg jest zawsze dobry się powtarzało
świadectw innych ludzi się słuchało,
nasze życie, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki się zmieniło.
Jakie są Wasze interpretacje utworów, które przytoczyliśmy dla Was w tym wydaniu Amicusa? Chętnie dowiemy się jakie jest Wasze zdanie. Napiszcie do nas na redakcja.amicus@gmail.com.