autor: redaktor an. Jan Kowalski

Parafia Władysławowo – Wniebowzięcia NMP i św. Wojciecha Biskupa i Męczennika

Początki parafii związane są z odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 r., zaślubin Polski z morzem 1920 r. oraz rozwojem ruchu turystycznego nad Bałtykiem. 

Obecnie parafia należy do dekanatu morskiego w archidiecezji gdańskiej. 

Inicjatorami i patronami budowy byli działacze Towarzystwa Przyjaciół Hallerowa. Działkę pod budowę kościoła przekazał Aleksander Andrzejewski, została ona sprzedana i – zgodnie z wolą ofiarodawcy – fundusze ze sprzedaży przeznaczono na zakup działki w lepszej lokalizacji, tj. przy powstającej nowej szosie łączącej Hellerowo z Rozewiem, Lisim Jarem i Jastrzębią Górą. 

Projekt kaplicy przygotował prof. Lisiecki i został on zatwierdzony 20.01.1929 r. Fundusze na budowę pozyskiwano m.in. przez promowanie Hallerowa jako nowoczesnej miejscowości wypoczynkowej nad Bałtykiem. 

W trakcie budowy świątyni postanowiono wybudować dom parafialny. Zaczęto to realizować zaraz po zakończeniu budowy kościoła. Teren pod dom parafialny wyznaczył Wojewoda pomorski i patronował tej inicjatywie. 23 lipca 1939 r., poświęcono kamień węgielny pod dom parafialny oraz obraz patrona parafii św. Wojciecha oraz witraż Matki Boskiej Ostrobramskiej, ufundowany przez poznaniaków – Henryka Jackowskiego i Antoniego Reimana, a dalsze plany pokrzyżował wybuch II Wojny Światowej. 

Okupant zamienił kościół na magazyn, a duszpasterza aresztował i zamordował w Piaśnicy. Po zakończeniu wojny zaczęło przybywać ludności, wiele osób zamierzało osiedlić się na stałe. Zaczęła zwiększać się również liczba wczasowiczów, a w związku z tą sytuacją zaczęto myśleć o rozbudowie kościoła w Hallerowie. Kościół ten cały czas należał do parafii Strzelno. 1.01.1948 r., w miejscowości Cetniewo i Poczernino włączono do Hallerowa i utworzono parafię Władysławowo. Pierwszym proboszczem administratorem został ks. Stefan Kaczmarek. Początkowo zamieszkiwał on u rybackiej rodziny Wittbadtów z Hallerowa, a następnie w domu wojskowym, gdyż nie było jeszcze plebani. Ks. Stefan zaraz po przybyciu na parafię, rozpoczął rozbudowę istniejącego kościoła rektorskiego i wygospodarował teren na przyszły cmentarz. We wrześniu 1947 r., ukończono budowę domu rektorskiego, który stał się plebanią i przystąpiono domu parafialnego zwanego przez miejscowych organistówką. Budowy tej nie udało mu się ukończyć, gdyż szykanowany przez ówczesne władze 31.08.1950 r. opuścił Hallerowo-Wielką Wieś i udał do pracy duszpasterskiej w Borowej Wsi koło Mikołowa na śląsku. 

Rozpoczęte prace kontynuował nowy proboszcz, któremu udało się dokończyć budowę domu parafialnego, jednak rozbudowa kościoła utknęła w miejscu, gdyż został przeniesiony na inną placówkę duszpasterską na pomorzu zachodnim. 

Jego następca, dotychczasowy dziekan ze Starogardu przyniósł ze sobą pogram zakładający ze w parze z odbudową zniszczonych podczas wojny kościołów musi iść budowa nowych. Jesienią 1951, padła propozycja o budowie lub rozbudowie kościoła, większość podeszłą do tego w sposób umiarkowany, jednak ostatecznie zgodzono się z księdzem i ustalono sposób pozyskiwania funduszy, którym miały być comiesięczne opodatkowanie się rybaków i rolników, do tej inicjatywy dołączyli później właściciele pensjonatów i miejscowi rzemieślnicy oraz właściciele farm zwierzęcych, i inni prowadzący działalność gospodarczą na terenie parafii. Dodatkowo wiele innych osób przekazywało datki na budowę kościoła, mówi się też o darowiźnie kamieni z nieistniejącego już gospodarstwa rolnego, mimo tego urzędowej zgody na rozpoczęcie budowy nie było. W tej sytuacji delegacja z parafii pojechała do Warszawy do samego ówczesnego premiera rządu Józefa Cyrankiewicza, którego ostatecznie przekonano wędzonym bałtyckim łososiem. Po trzech dniach delegacja przywiozła pisemną zgodę na rozpoczęcie budowy. Fundusze były zależne od napływu wczasowiczów, ksiądz poprosił również o polonię zagraniczną o pomoc materialną. 

7 lipca 1957 r. w obecności przełożonego generalnego Towarzystwa Chrystusowego – księdza Ignacego Posadzego, wmurowano kamień węgielny pod rozbudowywany kościół. 

17 września 1961 r. Biskup chełmiński Kazimierz Kowalski, dokonał poświęcenia rozbudowywanego kościoła i ołtarza głównego. Jako relikwie został wmurowany relikwiarz ze szczątkami św. Wojciecha. 
Ołtarz głowy, podobnie jak prezbiterium nawiązuje do tematyki morskiej poprzez stylizowane łodzie rybackie, a uwagę skupia figura Chrystusa Ukrzyżowanego, wykonana przez Jana Skórę z Spoptu. 

10 lutego 1987 r. kościół NMP Królowej Wychodźtwa Polskiego, został wpisany do rejestru kościołów zabytkowych, ze względu na unikatowe rozwiązania konstrukcyjne oraz wzorcowe zharmonizowanie neogotyckiej kaplicy z modernistycznym korpusem nawowym. Podstawowe elementy przedwojennej kaplicy zostały zachowane w układzie symetrycznych czterech witraży w prezbiterium, okien w zakrystii, architekturze wejścia do zakrystii oraz czerwonej kolorystyce cegły i dachówki na dachu. Całość swą formą przypomina rozpięte żagle, co nawiązuje do tradycji morskiej lub szałasu polskiego emigranta poszukującego lepszego życia. 

W latach 1996-1997 zbudowano dzwonnicę z trzema dzwonami.  W roku 2016 na ścianach kaplic bocznych umieszczono stacje drogi krzyżowej, wykonane w mielonym marmurze przez Magdalenę Widelską z Lublina.  Przy wejściu na dziedziniec kościelny, za bramą znajduję się figura św. Wojciecha, który prawą dłonią delikatnie zaprasza do środka kościoła, a wiosłem z lewej na spacer po ogrodach parafialnych, gdzie można spotkać św. Józefa i św. Jana Pawła II, przy którym można odpocząć na papieskiej ławce. Po odpoczynku ścieżki prowadzą do groty Matki Pięknej Miłości z skąd można przejść do studni wierności. Spacer po sieczkach „ku miłości” kończy się u bł. Karoliny Kuzkuwny. Wzdłuż murów kościoła umieszczono kamienne stacje drogi krzyżowej. 
 

Na terenie parafii działają liczne grupy parafialne, m.in. ODB, Duszpasterstwo Młodzieży LSO, Domowy Kościół, Wspólnota Jemu Chwała, Wiara i Światło, Wolontariat Młodzieżowy, Parafialny Klub Sportowy, Orkiestra i chór parafialny, Szkoła Nowej Ewangelizacji. 

To na tyle w tym wydaniu „Parafialnych historii„! O jakiej parafii chcielibyście przeczytać w kolejnym wydaniu? Piszcie swoje propozycje na adres redakcja.amicus@gmail.com

Do usłyszenia w kolejnym numerze!

Źródła:

• materiały własne
• “NORDOWI KASZËBI TRZIMAJA Z BÒGÔ Parafia pw. Wniebowzięcia NMP Królowej Wychodźtwa Polskiego i św. Wojciecha Biskupa i Męczennika we Władysławowie, ks. Wojciech Necel TChr, ks. Marek Jarząbek TChr,  Pelplin 2021, wyd. Bernardinum
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Parafia_Wniebowzi%C4%99cia_Naj%C5%9Bwi%C4%99tszej_Maryi_Panny_we_W%C5%82adys%C5%82awowie
• https://www.tripadvisor.com/LocationPhotoDirectLink-g274737-d19845133-i445425325-Kosciol_pw_Wniebowziecia_Najswietszej_Maryi_Panny_we_Wladyslawowie-Wlad.html